CHẤN THƯƠNG CỘT SỐNG KHI TẬP LUYỆN THỂ THAO !

Khi mọi người tham gia các hoạt động thể thao, đặc biệt là các môn thể thao va đập và nặng thì với người chủ quan hoặc không có kiến thức tập luyện sẽ rất hay gặp phải những chấn thương không mong muốn, nhất là những chấn thương về cơ và khớp. Theo kinh nghiệm của Y Cốt Liên Khoa thì những chấn thương trong khi luyện tập và thi đấu thể thao có thể xảy ra ở nhiều bộ phận trên cơ thể con người, kể cả mô mềm lẫn phần cứng. Đây phần lớn là những loại chấn thương cơ bản mà những người chơi và luyện tập thể thao thường gặp. Bởi khi tập thể thao, chuyện trật khớp, bong gân, đau khớp hay chấn thương không phải là hiếm. Nhiều người nghĩ đơn giản là ” đau vài hôm rồi khỏi “, nhưng mọi người không biết điều này : nếu không phát hiện và xử lý đúng cách, những tổn thương ấy có thể để lại hậu quả lâu dài, ảnh hưởng đến việc đi lại, lao động, thậm chí cả giấc ngủ hằng ngày. Điều này sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt và làm việc của mỗi người.

CHẤN THƯƠNG KHỚP LÀ GÌ ?

Định nghĩa về Khớp

💀 Đầu tiên chúng ta cần hiểu qua về Khớp. Khớp là nơi hai đầu xương gặp nhau, có bao khớp, dây chằng, gân cơ và lớp sụn bảo vệ.

Nguyên nhân

Do bị có lực mạnh tác động như : nhảy sai tư thế, ngã, vặn xoắn hoặc va chạm mạnh khiến hai mặt khớp bị xê dịch ( lệch ) ra khỏi vị trí sinh lý bình thường, lúc này sẽ gây rách bao khớp và dây chằng quanh khớp hoặc nặng hơn sẽ gây đứt dây chằng. Lúc này, gọi là chấn thương khớp.

 

Dấu hiệu dễ nhận biết

Đau dữ dội sau khi bị va chạm gây chấn thương, lúc đó có thể nghe tiếng “pực” hay “rắc”. Khớp bị sưng, khó hoặc không thể cử động được gây mất khả năng vận động và nếu nhìn kỹ có thể thấy chỗ khớp bị biến dạng : nhát rìu, dấu hiệu lò xo… Ngoài ra, có thể sưng bầm tím quanh khớp với nhiều mức độ khác nhau nên theo Y Cốt Liên Khoa khi người bệnh gặp những dấu hiệu như vậy, nên đi kiểm tra sớm, chụp X – quang hoặc siêu âm khớp để biết chính xác tình trạng xem có bị gãy xương, đứt dây chằng hay sai lệch khớp gì không, tránh để sai lệch lâu ngày gây thoái hóa khớp nhanh.

MỘT SỐ CHẤN THƯƠNG KHỚP THƯỜNG GẶP

Cấu tạo khớp gối

Đầu gối là một trong những khớp lớn nhất trên cơ thể và cũng là nơi chịu tải trọng nhiều nhất của cơ thể. Vì vậy, đây là vùng dễ bị tổn thương nhất khi vận động sai cách. Khớp gối gồm 3 xương tạo thành : xương đùi, xương cẳng chân ( xương chày ) và xương bánh chè. Các xương này được nối với nhau nhờ một mạng lưới gồm rất nhiều dây chằng, sụn, gân và cơ.

Bởi vậy mỗi bước đi, chạy hay bật nhảy đều dồn lực lên đầu gối. Chấn thương đầu gối có thể xảy ra do hoạt động thể thao hoặc giải trí, ngã do tai nạn hoặc thậm chí là do hao mòn hàng ngày theo thời gian. Hầu hết các tổn thương nhỏ như vết cắt và vết bầm tím đều tự lành, nhưng một số tổn thương nhất định có thể dẫn đến các tình trạng nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến chức năng đầu gối về lâu về dài. Các chấn thương đầu gối thường gặp bao gồm:

Các dạng chấn thương đầu gối thường gặp

Gãy xương bánh chè hoặc xương quanh gối

Gãy xương bánh chè là dạng gãy xương thường gặp nhất ở đầu gối. Nhiều tình trạng gãy xương quanh đầu gối xảy ra do chấn thương, ví dụ như ngã hoặc va chạm mạnh. Cần tiến hành phẫu thuật nếu lực tác động khiến xương bị gãy hoặc trật khỏi vị trí ban đầu.

Các triệu chứng của gãy xương đầu gối bao gồm đau, nhạy cảm đau nhói, sưng, biến dạng ở vùng bị gãy xương và hạn chế cử động và không duỗi được chân. Đối với các trường hợp nhẹ, phương pháp điều trị thường là bó bột khoảng 6 tuần để hạn chế cử động cho đến khi các mảnh xương lành lại. Nếu nặng Có thể cần tiến hành phẫu thuật để chỉnh lại vị trí cố định lại xương giúp ổn định xương.

Xem thêm : Lệch xương chậu – nguyên nhân và cách xử lý

Viêm khớp gối

Viêm khớp là tình trạng sưng xảy ra ở khớp và vùng xung quanh khớp khi mà lớp đệm bảo vệ giữa các khớp ( sụn ) bị hao mòn do lão hóa, khô, hay viêm do chấn thương cũ hoặc vận động quá mức và thường hay bị ở những khớp có lượng vận động nhiều và chịu áp lực lớn như khớp đầu gối…. Trong đó các yếu tố di truyền, tình trạng mất vững khớp và chấn thương cũng có thể góp phần gây viêm xương khớp. Các triệu chứng của viêm xương khớp bao gồm đau âm ỉ, cứng khớp vào buổi sáng, đi lại nghe tiếng ” lục cục “. và gây hạn chế chuyển động, sưng và đôi khi có cảm giác ken két khi cử động. Khi thấy tình trạng như vậy người bệnh cần nghỉ ngơi, chườm ấm, xoa bóp nhẹ và luyện tập dưỡng sinh để phục hồi tuần hoàn quanh khớp.

Rách dây chằng chéo trước ( ACL )

Xảy ra khi bong gân hoặc rách dây chằng chéo trước (ACL) và là một trong những dạng chấn thương đầu gối thường gặp nhất. Các xương ở đầu gối được nối với nhau bằng các dây chằng, có chức năng liên kết các xương lại với nhau và giữ cho đầu gối ổn định. Dây chằng bên gối là các dây chằng nằm ở hai bên đầu gối, chi phối các cử động sang bên và nâng đỡ trong trường hợp cử động bất thường. Các dây chằng chéo nằm ở bên trong khớp gối, và dây chằng chéo trước ở phía trước bắt chéo với dây chằng chéo sau ở phía sau để chi phối các chuyển động vặn và tiến – lùi của đầu gối.

Nguyên nhân chấn thương ALC có thể xảy ra do đổi hướng chuyển động đột ngột hoặc đột ngột dừng lại khi đang chuyển động, tiếp đất sai hoặc bị va chạm mạnh trực tiếp. Người bị chấn thương có cảm giác ” rắc “ trong khớp gối, sưng to nhanh, đầu gối lỏng lẻo khi bước đi.

Trong hầu hết các trường hợp chấn thương dây chằng chéo trước, bệnh nhân có thể nghe thấy âm thanh lạo xạo và cảm thấy đầu gối lủng lẳng ngay sau đó. Các dấu hiệu thường gặp khác bao gồm :
✔️ Mất phạm vi cử động hoàn toàn
✔️ Khó chịu
✔️ Nhạy cảm đau
✔️ Đau kèm theo sưng, thường xảy ra trong vòng 24 giờ

Lời nhắc nhở của Y Cốt Liên Khoa : Nếu bị mà chủ quan bỏ qua không được điều trị sớm, khớp sẽ yếu và dễ thoái hóa về sau , đầu gối có thể trở nên mất ổn định và các hoạt động mạnh sau đó có thể gây tổn thương sụn đệm ( sụn chêm ) ở đầu gối, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng về lâu dài.

Rách sụn chêm

Ở đầu gối có 2 miếng sụn được gọi là sụn chêm, sụn chêm nằm giữa hai đầu xương, như miếng ” đệm “ có chức năng giảm xóc, đệm lót cho khớp và duy trì sự ổn định của đầu gối. Và rách sụn chêm là một trong những dạng chấn thương đầu gối thường gặp nhất. Mọi người thuộc mọi lứa tuổi đều có nguy cơ mắc phải tình trạng này, đặc biệt là những người chơi các môn thể thao va chạm. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:

🆘 Đau
🆘 Sưng và cứng khớp
🆘 Khớp gối bị khóa cứng
🆘 Phạm vi cử động bị hạn chế

Khi sụn bị rách, người bệnh đau, sưng, khó duỗi thẳng chân, đôi khi khớp bị ” kẹt cứng “ do mảnh sụn chêm có thể long ra và di chuyển vào khớp, dẫn đến mất vững đầu gối, lúc này cần can thiệp điều trị ngay.

Xem thêm : Tác hại khôn lường của việc đi dép cao gót mà các chị em cần biết

 Đứt gân bánh chè

Gân bánh chè nối xương cẳng chân ( xương chày ) với xương bánh chè, phối hợp với các cơ ở mặt trước vùng đùi để chi phối việc giúp duỗi gối thẳng chân. Khi bị đứt, người bệnh không thể duỗi chân, đầu gối lõm xuống. Chấn thương gân bánh chè xảy ra thường gặp ở người bật nhảy hoặc chịu lực mạnh đột ngột bất ngờ hoặc có lực lớn đè lên gân. Ngoài ra còn hao mòn do tuổi tác cũng có thể làm suy yếu gân bánh chè, khiến gân dễ bị chấn thương hơn.

Chấn thương khớp vai

Vai là khớp linh hoạt nhất của cơ thể, nhưng cũng dễ bị tổn thương khi vận động quá mức, mang vác nặng hoặc chơi thể thao sai kỹ thuật (như cầu lông, tennis, gym…). Một số dạng chấn thương thường gặp ở vai như :

💪 Mất vững khớp vai

• Là tình trạng chỏm xương cánh tay di chuyển hoặc bị đẩy trượt ra khỏi ổ chảo khớp vai. Người bị chấn thương thấy vai “lỏng lẻo”, đau nhói khi cố gắng nâng cao cánh tay, đây có thể là kết quả của trật khớp vai nhiều lần. Người bị mất vững khớp vai thường cảm thấy vai rất lỏng lẻ0. Nếu để lâu không điều trị, khớp dễ bị trật đi trật lại.

 

♿ Hội chứng bắt chẹn

👉 Hội chứng bắt chẹn xảy ra trong các hoạt động nâng cao cánh tay, do cơ chóp xoay cọ xát với bờ dưới mỏm cùng vai. gân cơ vai bị kẹt giữa các xương. Người bệnh đau khi giơ tay, nhất là khi đưa tay ra sau đầu.

👉 Trường hợp chấn thương bả vai này cần phải được điều trị sớm bởi nếu không chữa sớm

👉 tình trạng viêm có thể gây ra tổn thương nghiêm trọng hơn như viêm dính khớp vai, đứt gân.

Xem thêm : Cơ là gì ? và hình ảnh 3D một số nhóm cơ

🤳 Tổn thương gân cơ chóp xoay

➡️ Đây là nhóm gân cơ và giúp cử động dễ dàng. Khi chóp xoay bị, việc nâng tay trở nên rất khó.

✔️ Chóp xoay là một trong những bộ phận rất quan trọng của vai, nó bao gồm một nhóm gân cơ nối giữa xương cánh tay và xương bả vai giữ cho vai vững và có vai trò giúp cho việc nâng cánh tay lên đầu dễ dàng hơn.

✔️ Khi gân cơ chóp xoay bị tổn thương sẽ khiến người bệnh cảm thấy yếu, đau, hoặc không thể nằm nghiêng bên vai bị đau. Các chức năng khớp vai sẽ khó có thể phục hồi hoàn toàn để tiếp tục tham gia các hoạt động bình thường.

PHẢI LÀM GÌ KHI BỊ CHẤN THƯƠNG KHỚP VAI ?

Đây là điều mà nhiều người dễ lúng túng khi gặp phải. Sau đây Y Cốt Liên Khoa sẽ chia sẻ cách hỗ trợ giảm thiểu những điều mà người bệnh gặp phải :

Khi khớp bị trẹo, sưng, đau hay nghe tiếng ” rắc “ một cái, việc đầu tiên không phải là xoa bóp mạnh hay kéo nắn liền, mà là bình tĩnh xử lý đúng cách để tránh làm tổn thương nặng thêm.

1️⃣ Ngưng vận động ngay lập tức

Đừng cố gắng đi lại, chạy hay tiếp tục tập luyện. Mỗi một cử động sai lúc này có thể khiến dây chằng, bao khớp bị rách thêm hoặc lệch khớp nặng hơn.
Hãy dừng lại, ngồi xuống, giữ tư thế thoải mái nhất cho vùng bị đau.

Xem thêm : Cách xử lý khi bị chấn thương cấp tính

2️⃣ Phải chườm lạnh trong 1 – 2 ngày đầu

Khi khớp sưng, nóng, đỏ – đó là phản ứng viêm tự nhiên.
Lúc này, chườm lạnh (dùng khăn lạnh hoặc túi đá bọc vải) trong 1–2 ngày đầu để giúp giảm sưng và làm dịu vùng đau.
• Mỗi lần chườm 10–15 phút.
• Ngày 3–4 lần trong 2 ngày đầu.
• Không chườm trực tiếp đá lên da trần, tránh bỏng lạnh.

3️⃣ Sau 2 – 3 ngày, cần chuyển sang chườm ấm

➕ Khi sưng giảm bớt, khớp bắt đầu ” nguội “, bạn có thể chườm ấm vừa để giúp tăng tuần hoàn máu, giúp cơ và dây chằng thư giãn để mau hồi phục.
➕ Dùng túi muối rang hoặc lá láng, lá ngải, lá lốt, gừng nướng nóng bọc khăn vải chườm.

➕ Làm 1 – 2 lần mỗi ngày, mỗi lần 15–20 phút.

Xem thêm : Cách giải tỏa điểm đau – Trigger Point

4️⃣ Xoa bóp &  nắn chỉnh thật nhẹ nhàng

✅ Khi hết sưng, có thể xoa bóp kết hợp với dầu gió, rượu thuốc xoa bóp, nắn chỉnh nhẹ nhẹ quanh vùng khớp để thư giãn cơ, giúp máu lưu thông được tốt hơn
✅ Day, vuốt, ấn nhẹ nhàng, không bấm sâu hay giật mạnh.
✅ Nên nhờ người có kinh nghiệm về xoa bóp – bấm huyệt hoặc nắn chỉnh xương khớp hỗ trợ để khớp trở lại đúng vị trí sinh lý ban đầu. Và rất nhiều người muốn tìm hiểu về trị liệu xương khớp nhưng không biết ở đâu dạy nghề  uy tin và chất lượng. Và nếu bạn là những người có đam mê và thích với nghề trị liệu xương khớp này thì có thể liên hệ với Y Cốt Liên Khoa để nhận được sự tư vấn chất lượng nhất.

 

 

Xem thêm : Khóa học trị liệu xương khớp – Nắn chỉnh cột sống – Đả thông kinh lạc chuyên sâu

5️⃣ Nghỉ ngơi kết hợp tập phục hồi dần dần

⚠️ Khi bị tổn thương thì khớp bị thương cần thời gian để hồi phục nên mọi người phải chú ý :

🔜 Không tự ý kéo giật, bấm mạnh vì có thể làm đứt thêm dây chằng.
🔜 Tránh mang vác nặng, tránh tư thế gập, xoắn khớp và cử động nhanh, đột ngột.
🔜 Khi đã bớt đau, nên tập lại nhẹ nhàng với các bài dưỡng sinh, khí công cử động chậm rãi để gân cơ mềm trở lại, tránh việc co cứng. Việc này giúp gân cơ phục hồi, máu lưu thông, khớp được chắc khỏe hơn
🔜 Hít thở sâu, thả lỏng, giữ tinh thần vui vẻ, lạc quan cũng là cách giúp máu huyết lưu thông tốt hơn.

6️⃣ Điều cực kỳ quan trọng –  Bạn đừng vội vàng nhé…

Nhiều người bị chấn thương vài hôm thấy đỡ, liền quay lại tập nặng hoặc làm việc nặng ngay. Việc làm đó không làm khỏe lên mà ngược lại như thế là tự làm hại mình. Hãy để khớp có thời gian hồi phục hoàn toàn. Khi đã lành rồi, nên tập dưỡng sinh đều đặn để giữ khớp mềm, khí huyết lưu thông, tránh tái phát.

7️⃣ Phòng bệnh hơn chữa bệnh

Cơ thể là một chỉnh thể hoàn hảo trong đó khớp là chỗ nối, mà chỗ nối yếu thì toàn thân cũng không thể vững. Khớp, Xương tuy nhỏ nhưng lại là ” bản lề “ giúp ta vận động tự do thế nên mọi vận động, dù nhỏ, đều ảnh hưởng đến gân cốt. Vì vậy hãy giữ khớp khỏe là giữ cho thân thể dẻo dai, vững vàng, đó cũng là gốc của sức khỏe bền lâu. Vì vậy Y Cốt Liên Khoa khuyên mọi người hãy chú ý những điều dưới đây :

🆗 Cần ý thức luôn khởi động kỹ trước khi tập.
🆗 Sau khi tập, thư giãn và thả lỏng để cơ để khớp được nghỉ ngơi.
🆗 Nếu thấy cơn đau kéo dài, bạn đừng cố chịu đựng. Việc cần làm là hãy nghỉ ngơi, xoa bóp nhẹ, hít thở chậm để cơ thể tự điều chỉnh.
🆗 Cần ăn uống điều độ, giữ ấm cơ thể khi thời tiết thay đổi bởi vì vì gân cơ gặp lạnh dễ co rút, dễ gây ra chấn thương.

Xem thêm : Công dụng thần kỳ của xoa bóp bấm huyệt

VẬY KHI NÀO NÊN ĐI KHÁM ?

Khi bạn thấy khớp sưng to, biến dạng, đau không chịu nổi, hoặc mất khả năng cử động, cần phải đi kiểm tra ngay. Việc chụp X – quang hoặc siêu âm khớp sẽ giúp biết có bị gãy, trật hay đứt dây chằng không, từ đó sẽ lựa chọn hướng điều trị phù hợp.

Lời khuyên của Y Cốt Liên Khoa

Khi mọi người tập thể thao hãy cố gắng hiểu và lắng nghe cơ thể mình. Tuyệt đối không tập ép, không quá gắng sức, cần biết dừng lại đúng lúc. Khi biết cách lắng nghe, chăm sóc và phục hồi tự nhiên, bạn sẽ giữ được sức khỏe bền lâu và một thân thể vững vàng theo năm tháng dù gặp mưa giông bão bùng.hi.