HỆ MIỄN DỊCH CỦA CƠ THỂ – HỆ BẠCH HUYẾT !

Hệ bạch huyết là một phần của hệ miễn dịch chủ đạo của cơ thể bao gồm : bạch huyết, mạch bạch huyết, lá lách… có nhiệm vụ ngăn độc tố từ bên trong và bên ngoài, chống lại sự xâm nhập của tác nhân gây hại cho cơ thể. Nó có nhiệm vụ giúp phòng và tiêu huỷ các chất thải, chất dư, mầm bệnh, tế bào ung thư, dị vật, các tế bào biến dị,  các chất có hại cho cơ thể ( gọi chung là độc tố ). Hãy cùng Y Cốt Liên Khoa tìm hiểu món quà mà Thượng Đế đã ưu ái ban tặng cho chúng ta đó là khả năng miễn dịch, vốn là những cơ quan hoạt động không ngừng nghỉ để bảo vệ cơ thể loài người tồn tại cho đến ngày nay.

HẠCH BẠCH HUYẾT – HỆ MIỄN DỊCH CỦA CƠ THỂ

Hệ bạch huyết là gì?

Hệ bạch huyết là hệ thống miễn dịch chủ đạo của cơ thể bao gồm bạch huyết, mạch bạch huyết, mô bạch huyết, hạt bạch huyết, hạch họng, lá lách và tuyến ức, các cơ quan chứa các mô bạch huyết.  Hệ thống bạch huyết kết hợp với hệ miễn dịch cơ thể có nhiệm vụ phòng vệ giúp giúp sớm tìm và tiêu diệt các dị nguyên xâm nhập, có thể gây nguy hại đến cơ thể, tiêu hủy các dị vật và các tế bào ung thư đột biến.

Nó còn là một phần của hệ tuần hoàn để cân bằng dịch thể, đào thải chất béo trong cơ thể. Nếu hệ miễn dịch suy yếu thì tỷ lệ tử vong do các bệnh như tiểu đường, HIV, bệnh phổi hay các bệnh ung thư sẽ tăng cao.

Hệ bạch huyết phân bố rộng khắp toàn bộ cơ quan của cơ thể ở dưới da, sự tuần hoàn của nó không giống như hệ tuần hoàn máu, lưu thông phụ thuộc vào sự vận động của hệ cơ xương khớp, dựa theo sự co bóp của hệ cơ, trong các mao mạch có những van một chiều để điều chuyển dòng chảy.

Khi cơ co giãn sẽ ép lên mạch bạch huyết, bạch huyết sẽ được các mạch bơm đi. Chúng thu thập thể dịch mô từ khoang giữa các tế bào, các mạch bạch huyết sẽ đem chúng tới các hạch bạch huyết để xử lý rồi đổ vào tĩnh mạch.

Hạch bạch huyết là gì?

Hạch bạch huyết ( hạch lympho ) là một phần của hệ bạch huyết, nằm trong vô số các cấu trúc trơn, hình bầu dục dẹp, rải rác dọc theo các mạch bạch huyết.

Trong cơ thể con người có khoảng 500-600 hạch nằm chặn trên đường đi của các mạch bạch huyết, thường đứng thành nhóm và nhận bạch huyết của từng vùng cơ thể. Những vị trí phổ biến tập trung nhiều hạch bạch huyết là cổ, nách, bẹn, tuy nhiên thông thường, nó xuất hiện ở khắp cơ thể.

Cấu tạo của hệ bạch huyết

Hạch bạch huyết : Các hạch bạch huyết phân bố nhiều vùng trên cơ thể, xuất hiện tại khu vực nhiều mạch máu lớn gặp nhau như cổ, nách, bẹn,… Khi các hạch bạch huyết sưng lên báo hiệu tình trạng nhiễm trùng hoặc cảnh báo nguy cơ ung thư.

Mạch bạch huyết : Các mạch bạch huyết là thiết yếu cho việc duy trì cân bằng thể dịch, bao gồm gồm mạng lưới các tế bào, cơ quan, tuyến và ống dẫn. Các mạch bạch huyết mang chất dịch đến hạch để lọc chất độc hại

Bạch huyết : Bạch huyết là dịch trong suốt bao bọc các mô của cơ thể, thâm nhập hệ tuần hoàn qua các mạch bạch huyết để giữ cân bằng chất lỏng, và loại bỏ vi khuẩn khỏi các mô.

>>> Xem thêm : Dụng cụ hỗ trợ trị liệu Cơ Xương Khớp hiệu quả

Hạch họng : Các nhóm hạch bạch huyết lớn và mô bạch huyết khuếch tán nằm sâu trong màng nhầy phía trong hầu họng. Hạch họng bảo vệ chống lại vi khuẩn và các chất có thể gây hại đi vào hầu từ xoang mũi hay miệng.

Tuyến ức : Tuyến ức tạo ra các tế bào bạch cầu gọi là tế bào lympho T có tác dụng chống nhiễm trùng. Và tế bào này có vai trò quan trọng khi hệ miễn dịch của trẻ phát triển. Tuyến ức bắt đầu co lại sau tuổi dậy thì.

Lá lách : Lá lách nằm ở cực trên bên trái ổ bụng, hoạt động như một nguồn trữ máu và tạo ra các kháng thể có khả năng chống lại virus tấn công hệ miễn dịch.

TẦM QUAN TRỌNG CỦA HỆ BẠCH HUYẾT

✔️ Hệ bạch huyết là một mạng lưới các ống dẫn lưu nước, protein và các hoá chất từ các mô tế bào trả lại cho dòng máu. Hệ thống được cấu tạo từ vô số các ống, gọi là mạch bạch huyết, chứa đựng và dẫn lưu các dịch trong suốt ( gọi là bạch huyết ) tương tự như mạch máu.

✔️ Hệ bạch huyết có mối liên hệ mật thiết với máu và hệ tuần hoàn. Một số nhà khoa học còn cho rằng hệ bạch huyết là một thành phần của hệ tuần hoàn vì bạch huyết lưu chuyển ra vào trong máu và vì cấu trúc của các ống bạch huyết tương tự như các mạch máu trong hệ tuần hoàn.

✔️ Toàn bộ hệ bạch huyết chảy trong cơ thể đều hướng đến các mạch máu và hoàn trả dịch cho máu. Nếu quá trình này không xảy ra, cơ thể của chúng ta sẽ bị phình to ra. Ví dụ : khi một vị trí nào đó bị sưng phù, có nghĩa là có quá nhiều dịch bị ứ trong các mô tế bào tại chỗ, hệ bạch huyết thu tóm các dịch dư thừa này rồi trao trả vào dòng máu để máu xử lý.

Quá trình này rất cần thiết cho cơ thể vì nước, protein và các phân tử khác luôn rò rỉ qua các mao mạch ứ đọng xung quanh các mô trong cơ thể. Quá trình này như một hệ thống thoát nước, rút hết dịch ở mô và thải vào hệ dẫn nước trong cơ thể là hệ tuần hoàn.

>>> Xem thêm : Cách kích hoạt khả năng miễn dịch của cơ thể 

✔️ Hệ bạch huyết đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể trước sự tấn công của các mầm bệnh ( virus, vi khuẩn, nấm…). Các tác nhân gây bệnh được lọc bỏ bởi mô tế bào, bởi các hạch bạch huyết. Trong mỗi hạch bạch huyết có rất nhiều các tế bào lympho ( lymphocytes, một dạng của tế bào bạch cầu ) sản xuất ra các kháng thể. Kháng thể là các loại protein đặc biệt có tát dụng ngăn chặn quá trình viêm nhiễm và lây lan của bệnh bằng cách bẫy và giết chết mầm bệnh.

HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ BẠCH HUYẾT

Các hạt bạch huyết như những hạch hạnh nhân nhỏ, lách và tuyến ức là các “mô lympho” được gọi là lympho bào, các hạch bạch huyết là một phần của hệ miễn dịch. Còn có cả những mảng mô lympho nằm trên thành phế quản và đường ruột, lách, nằm ở dưới xương sườn ở phía bên trái của bụng.

Chúng có hai chức năng quan trọng: là một cơ quan lympho chuyên phá hủy và ăn vi khuẩn gây bệnh, mặt khác nó còn có nhiệm vụ loại trừ các tế bào hồng cầu già ra khỏi hệ tuần hoàn giúp cho hệ thống máu luôn tươi trẻ.

Cơ thể mỗi ngày có 20-21 lít dịch luân chuyển, 17 lít quay trở về các tĩnh mạch, 3 lít còn lại sẽ được hệ bạch huyết lưu thông và đào thải. Chúng sẽ lấy đi các chất cặn bã, chất độc từ trong cơ thể tống ra bên ngoài. Những loại độc tố, chất cặn bã, dị vật, tế bào bất thường không được cơ thể hấp thu sẽ được hạch bạch huyết giữ lại.

Dịch bạch huyết sau khi được lọc sẽ được đổ vào tĩnh mạch chủ và trở lại hệ thống tuần hoàn để chuyển về thận lọc sạch sau đó đưa về tim lên phổi trao đổi oxy rồi về tim đi nuôi cơ thể.

Quá trình vận chuyển khí các bonic, mỡ thừa, cặn bã và chất độc hại mà tế bào thải loại ra ngoài sẽ được đưa vào hạt bạch huyết. Những mạch bạch huyết ở trong ruột non sẽ hấp thu lipid – chất béo từ ruột non và vận chuyển chúng về các hạt để xử lý.

>>> Xem thêm : Tầm quan trọng của sự chuyển hóa trong cơ thể 

Hệ bạch huyết có vai trò rất quan trọng vì nó là một phần của hệ miễn dịch, ổn định lượng dich trong cơ thể. Chúng bảo vệ cơ thể bằng cách sinh ra các kháng thể. Bên cạnh đó, các tế bào bạch huyết và các tế bào khác có khả năng tiêu hủy các vi thể và các dị vật này.

BỆNH LÝ CỦA HỆ BẠCH HUYẾT

Hệ bạch huyết là tổ hợp nhiều bộ phận khác nhau, nên rất dễ gặp vấn đề nếu như có sự tác động của các yếu tố từ bên ngoài như mổ xẻ hay từ bên trong cơ thể như các độc tố, vi sinh viêm nhiễm. Khi hệ thống bạch huyết bị viêm nhiễm sẽ khiến cho quá trình hoạt động kém, bài độc bị cản trở, cơ thể mệt mỏi, hệ miễn dịch suy giảm, dễ mắc bệnh.

>>> Xem thêm : Tác hại của Tắc Mạch đối với cơ thể 

Ở những cơ thể lười hoạt động, hệ bạch huyết không lưu thông được nên không thể vận chuyển độc tố ra ngoài dẫn đến độc tố bị tích trữ lâu ngày gây ngộ độc làm suy yếu hệ bạch huyết sẽ gây nên các hiện tượng như bọng mắt, bọng cằm, mặt, phù nề, tích tụ mỡ dưới da khiến da bị sần, làn da tối xỉn…

Viêm hạch bạch huyết thường xảy ra khi bị nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus. Khi một vùng cơ quan bị tổn thương, sẽ thấy hạch bạch huyết lân cận vùng đau bị sưng và đau. Mỗi một vùng cơ thể đều có hệ thống dẫn lưu bạch huyết lân cận, ví dụ vùng đầu mặt cổ có nhóm hạch vùng cổ, vùng ngực có nhóm hạch nách, hạch thượng đòn… Khi nhiễm trùng tại chỗ lan đến hạch bạch huyết có nghĩa là bệnh chưa được khống chế và phải can thiệp ngay để được điều trị kịp thời.

Lưu thông trong hệ tuần hoàn có khoảng 10% máu và các loại protein thiết yếu được các mô trong hệ thống bạch huyết giữ lại. Nếu như cơ quan này bị ảnh hưởng, hoạt động không tốt có thể sự sống bị đe dọa bởi lẽ quá trình lọc máu, đào thải độc tố bị rối loạn.

>>> Xem thêm : Sự nguy hiểm khôn lường của Máu Bẩn 

Khi hệ bạch huyết bị tắc nghẽn vì một lý do nào đó, dịch bạch huyết không thể quay trở lại trong máu dẫn đến sưng phù. Tình trạng này gọi là phù nề hệ bạch huyết. Tình trạng phù nề này có thể xảy ra ở nhiều bộ phận – không chỉ ở tay chân và cánh tay mà còn ở đầu, cổ, ngực…

Ở giai đoạn đầu, sưng tấy có thể xuất hiện rồi biến mất nhanh chóng, chỉ đặc biệt sưng to vào ban ngày và giảm khi đêm xuống. Một vài trường hợp nhẹ, vùng phù nề không tăng kích thước rõ, rất khó nhận biết bằng mắt thường. Nếu không đươc phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng phù bạch huyết sẽ dần nghiêm trọng hơn. Chất dịch ứ đọng ngày càng nhiều khiến cho các chức năng của khớp sẽ bị hạn chế, nhiễm trùng da thường xuyên, da căng cứng khó cử động và tay chân đau nhức.

NGUYÊN NHÂN VÀ ĐIỀU TRỊ

Phù nề hệ bạch huyết được chia thành hai loại chính gồm : nguyên phát và thứ phát. Phù nề nguyên phát là sự khiếm khuyết trong gen, khiến hệ bạch huyết phát triển không bình thường. Tuy nhiên, nguyên nhân này khá hiếm và thường bộc phát sau độ tuổi 35.

>>> Xem thêm : Dấu hiệu cảnh báo cơ thể thiếu Vitamins gây bệnh

Phù nề thứ phát phổ biến hơn, ở những người vốn có hệ bạch huyết bình thường sau đó bị tổn thương vì một nguyên nhân nào đó như : phẫu thuật cắt bỏ hạch bạch huyết để ngăn chặn sự lan truyền tế bào ung thư vú, suy giãn tĩnh mạch, phẫu thuật liên quan đến mạch máu ở chân tay, tế bào ung thư phát triển to chặn sự lưu thông của dịch bạch huyết, nhiễm trùng hoặc ký sinh trùng ở hạch bạch huyết…

Bản thân hệ bạch huyết là hệ miễn dịch của cơ thể nên khi nó mất tác dụng đồng nghĩa cơ thể mất sức đề kháng. Hiện nay khoa học hiện đại chưa có thuốc chữa đặc hiệu bệnh này, theo quan điểm của tây y thì khuyên mọi người hãy chăm sóc da, vệ sinh cơ thể tốt để tránh xa các tác nhân gây bệnh, tránh để cho da bị viêm nhiễm hay bị chấn thương, rửa bằng xà phòng dịu nhẹ mỗi ngày, sử dụng kem dưỡng da có độ PH trung tính để giữ cho làn da khỏi bị khô và nứt nẻ. Đeo găng tay khi làm vườn, tăng cường vận động, ngủ đủ giấc và uống đủ nước…

DẤU HIỆU SUY GIẢM HỆ BẠCH HUYẾT

Được thiết kế thụ động một chiều nên các mạch cũng có thể bị tắc. Khi hệ bạch huyết bị tắc nghẽn có thể dẫn đến sự tích tụ nhiều chất độc hoặc chất thải trao đổi chất trong không gian giữa các tế bào ( về cơ bản bao quanh các tế bào là rác thải )

Khi hạch bạch huyết trở nên to ra hoặc chuyển màu đỏ thì nguyên nhân thường là do sự tích tụ chất độc, virus hoặc mầm bệnh khác, các tế bào biến dị, các chất có hại cho cơ thể ( gọi chung là độc tố )

>>> Xem thêm : Năng lực ” tự chữa lành “ của cơ thể

Nghiên cứu mới tiết lộ rằng hệ mạch bạch huyết đóng vai trò quan trọng trong nhiều tình trạng sức khỏe. Khiếm khuyết trong cấu trúc hoặc chức năng của hệ bạch huyết đã được xác định trong các bệnh :

Béo phì – Xơ vữa động mạch – Đau tim – Đột quị – Chấn thương – Khối u – Bệnh Parkinson – Tăng nhãn áp – Bệnh viêm ruột – Bệnh Alzheimer

Ngay cả những thay đổi nhỏ về chức năng hệ bạch huyết cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng tự bảo tồn chống lại bệnh tật của cơ thể.

Dấu hiệu rối loạn chức năng của hệ bạch huyết bao gồm :

💀 Sương mù não, suy giảm nhận thức

👹 Mệt mỏi mãn tính

👻 Buồn nôn, đau bụng và tiêu chảy

👿 Thừa cân

👹 Sưng khớp, đau và mệt mỏi

CÁCH TĂNG LƯU LƯỢNG BẠCH HUYẾT

Hệ bạch huyết một chiều không có cơ chế bơm chủ động và cần các chuyển động thụ động và tích cực từ bên ngoài để làm cho dòng bạch huyết chảy đi mượt mà. Chúng bao gồm hơi thở, hoạt động của ruột, vận động cơ thể và co cơ. Tất cả những thứ này sẽ ra đè ép lên thành của mạch bạch huyết, tạo ra dòng chảy bạch huyết và thúc đẩy loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể.

>>> Xem thêm : Cách khiến cho hệ bạch huyết được khỏe hơn 

Nếu bạn có các dấu hiệu của hệ bạch huyết bị tắc thì hãy giải độc cơ thể bằng cách gia tăng lưu lượng bạch huyết thông qua các phương pháp sau.

Ngủ

Nghiên cứu khoa học cho thấy trong khi ngủ, hệ bạch huyết ở não sẽ loại bỏ các chất độc thần kinh ( ví dụ : beta-amyloid, có liên quan đến bệnh Alzheimer ) khỏi não và dịch tủy sống. Như vậy để quá trình dẫn lưu chất này này diễn ra suôn sẻ  thì chúng ta hãy nhìn nhận nghiêm túc tầm quan trọng của việc ngủ đủ giấc là điều cực kỳ quan trọng.

Tập thể dục

Khi tham gia vận động thì hầu hết các cơ quan trong cơ thể được thúc đẩy hoạt động một cách tích cực. Chính vì vậy dòng chảy bạch huyết cũng hoạt động trở nên tối ưu hơn. Bởi trong khi tập thể dục thì làm dãn nở các nhóm cơ và xuất hiện các cơ co bóp và nhịp tim cũng tăng lên. Điều này sẽ tạo áp lực bơm máu giúp lưu thông, thường làm tăng lưu lượng bạch huyết từ 10 đến 30 lần.

Thở sâu

Bạch huyết được đưa trở lại hệ thống máu thông qua một ống dẫn ở phần trên của ngực. Thở sâu thúc đẩy quá trình này vì thở tạo ra lực hút. Các bài tập cánh tay nhẹ nhàng kết hợp với hít thở sâu có thể cải thiện đáng kể tình trạng tắc nghẽn bạch huyết ở cánh tay và làm cơ thể đủ oxy nhất là phổi.

>>> Xem thêm : Bí mật về khung giờ vàng thải độc

Sử dụng thực phẩm sạch 

Việc ăn thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều chất bảo quản sẽ giảm gánh nặng thải độc cơ thể cho hệ bạch huyết. Vì vậy hãy nên ăn thực phẩm sạch, nguồn gốc tự nhiên, nguyên chất, đảm bảo hợp vệ sinh.

Nghiên cứu khoa học cho thấy thực đơn nhiều chất béo làm suy yếu chức năng bạch huyết. Việc uống nước có thể làm tăng lưu lượng bạch huyết để thúc đẩy quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng trong ruột.

Các chất chống oxy hóa như loại rau xanh có chứa diệp lục, gừng, trái cây họ cam quýt, hạt lanh và tỏi có thể giúp giảm nguy cơ tắc nghẽn bạch huyết.

Uống đủ nước

Cơ thể nước sẽ khiến bạch huyết ít chất lỏng hơn, dẫn đến dễ tắc nghẽn và đào thải độc tố chậm hơn. Việc uống đủ nước là rất quan trọng để duy trì dòng chảy bạch huyết được trơn tru hơn. Cơ thể càng đủ nước thì hệ bạch huyết càng loại bỏ độc tố nhiều hơn.

Theo Y Cốt Liên Khoa, nếu thường xuyên xoa bóp bấm huyệt, massage, đả thông kinh lạc và kết hợp dùng thuốc thang giúp cải thiện các mạch máu  dẫn đến các mạch bạch huyết, lưu thông khí huyết tốt hơn sẽ giảm phù nề và hệ bạch huyết sẽ được phục hồi.

>>> Xem thêm : Khóa học Đả Thông Kinh Lạc – Dưỡng Sinh Đông Y chuyên sâu

Để cơ thể luôn được khỏe mạnh cả thể chất, tinh thần và ngoại hình thì chũng ta hãy thường xuyên vận động cơ thể để các cơ co giãn giúp hệ bạch huyết lưu thông giải độc tốt, với phái nữ ngoài tác dụng thải độc tố thì hệ bạch huyết còn cân bằng thể dịch ra ngoài da giữ cho Collagen trên da luôn luôn được khỏe giúp làn da luôn căng bóng, tươi trẻ và mịn màng xinh tươi.